SCSI – پروتکل اسکازی

مزیت اسکازی

البته SCSI هم انواع مختلفی دارد که بر حسب قدیمی یا جدید بودن متفاوت هستند و همه دستگاه ها همه این سطوح اسکازی را پشتیبانی نمی کنند اما یکی از مزیت های استاندارد SCSI این است که دستگاه های جدید از دستگاه های قدیمی پشتیبانی می کنند و در اصطلاح فنی SCSI دارای Backward Compatibility است. این یعنی اگر شما یک رابط SCSI جدید داشته باشید و یک دستگاه قدیمی را به آن متصل کنید رابط جدید می تواند با دستگاه قدیمی ارتباط برقرار کند اما قاعدتا با سرعت پایینتری این ارتباط برقرار می شود.

در کامپیوترهای شخصی بیشتر رابط های اسکازی دیگر منسوخ شده به حساب می آیند و همه آنها با رابط کاربری جدیدی به نام USB یا Universal Serial Bus جایگزین شده اند اما در محیط های سازمانی و سرورهای بزرگ همچنان از SCSI و متعلقات جدیدتر آن استفاده می شود و در Hard Drive Controller ها ما همچنان شاهد حضور اسکازی هستیم.

اجزای اصلی تشکیل دهنده پروتکل اسکازی

اجزای اصلی سازنده یک سیستم ذخیره سازی SCSI به شرح زیر می باشند :

1. Initiator : این قسمت از اسکازی وظیفه صادرکردن درخواست های سرویس و از طرفی دریافت کردن پاسخ ها را بر عهده دارد. Initiator ها در انواع و اقسام اشکال وجود دارند. همچنین ممکن است برخی از آنها بر روی مادربرد سرور طراحی شده باشند. حتی میتوانند بر روی یک HBA یا Host Bus Adapter قرار گرفته باشند.
2. Target : مفهوم Target در سیستم ذخیره سازی SCSI در واقع همان دستگاه ذخیره سازی فیزیکی است که به رابط متصل شده است ، البته در حالت نرم افزاری نیز ما Target را داریم که معمولا بصورت مجازی پیاده سازی می شود. Target می تواند فقط یک دیسک ساده باشد. یا اینکه مجموعه ای از دیسک ها در قالب Array باشد که در کنار هم قرار گرفته اند. نکته جالب این است که حتی سخت افزارهایی که به عنوان سخت افزار ذخیره سازی اطلاعات استفاده نمی شوند نیز قابلیت استفاده شده به عنوان Target را دارند. البته این موارد دیگر کمتر به چشم می خورد ، گاها پیش می آمد که سخت افزارهایی مثل اسکنرهای نوری به عنوان SCSI Bus به سیستم متصل می شدند و خودشان را به عنوان Target به سیستم معرفی می کردند.
3. Service Delivery Subsystem : مکانیزمی که ارتباط بین initiator و target را برقرار می کند به عنوان Service Delivery Subsystem شناخته می شود ، بعضا در بیشتر اوقات این سرویس به شکل یک کابل دیده می شود.
4. Expander : این نوع رابط یکی از الحاقات SCSI می باشد که فقط در صورتی استفاده می شود که شما از Serial Attached SCSI یا همان رابط های SAS استفاده کرده باشد و امکان این را به شما می دهد که چندین دستگاه SAS را در کنار هم به یک Initiator Port متصل کنید

اسکازی، از ایده های مطرح شده توسط Shugart Associates System Interface) SASI) استفاده نموده است . SASI در سال 1981 توسط شرکت Shugart و با همکاری شرکت NCR ابداع گردید. در سال 1981 نسخه استاندارد شده SASI با نام SCSI عرضه گردید.

مزایای اسکازی

تکنولوژی فوق دارای مزایای زیر است :

• سرعت آن بالا است ( حداکثر ۳۲۰ مگابایت در ثانیه )
• مطمئن تر و قابل اعتماد تر است
• امکان استقرار ( اتصال ) چندین دستگاه بر روی یک گذرگاه را فراهم می نماید.
• در اکثر سیستم ها قابل استفاده است .

در رابطه با تکنولوژی اسکازی ملاحظاتی نیز وجود دارد :

برای یک کامپیوتر خاص می بایست پیکربندی گردد

دارای امکانات محدود حمایتی در سطح BIOS است

شامل مدل های متفاوت از بعد سرعت و نوع کانکتور است

دارای یک اینترفیس نرم افزاری نیست. اغلب کاربران کامپیوتر در زمان استفاده از اسکازی با توجه به انواع متفاوت آن (Ultra ،Fast,Wide و حتی ترکیبی از اسامی فوق ) دچار سردرگمی می گردند.

انواع اسکازی

در حال حاضر سه مشخصه کلی ( نوع ) برای اسکازی وجود دارد .

1. SCSI-I . مشخصه اولیه ارائه شده برای اسکازی در سال 1986 است.
2. SCSI-II . استاندارد ارائه شده در سال 1994 است . مهمترین ویژگی مدل فوق، ارائه مجموعه دستورات خط دستوری ( 18 دستور) برای انجام عملیات ضروری و حمایتی در رابطه با دستگاههای اسکازی است. در مدل فوق امکان مضاعف نمودن سرعت از 5 مگاهرتز به 10 مگاهرتر( Fast SCSI) وجود دارد. مضاعف نمودن عرض گذرگاه از هشت بیت به شانزده بیت و افزایش تعداد دستگاهها تا پانزده (Wide SCSI) و یا تلفیقی از هر دو وجود دارد (Fast/Wide SCSI) . در مدل فوق امکان ” صف بندی دستورات ” نیز مطرح گردید. در چنین مواردی یک دستگاه SCSI-2 قادر به ذخیره مجموعه ای از دستورات مربوط به کامپیوتر میزبان (Host) و تعیین اولویت برای هر یک خواهد بود.
3.  SCSI-III . استاندارد فوق در سال 1995 ارائه شده است . مهمترین ویژگی استاندارد فوق استفاده از مجموعه ای استانداردهای دیگر در بطن خود است. استاندارهای جانبی بر اساس نسخه های متفاوت SCSI Parallel Interface) SPI) ارائه شده اند و اغلب مشخصه های SCSI-3 با واژه های “Ultra” آغاز می گردند. ( Ultra برای SPI و Ultra2 برای SPI-2 و Ultra3 برای SPI-3 ) .

مشخصات اسکازی

در یک سیستم اسکازی سه عنصر اساسی وجود دارد :

• کنترلر
• دستگاه
• کابل

کنترلر

کنترل کننده بمنزله قلب یک سیستم اسکازی است. بعنوان یک اینترفیس بین تمام دستگاههای موجود بر روی گذرگاه اسکازی و کامپیوتر است . کنترل کننده را ” آداپتور میزبان ” (Host adapter) نیز می گویند. کنترلر از لحاظ فیزیکی می تواند شامل یک کارت بوده که بر روی یکی از اسلات ها ی موجود در برد اصلی نصب باشد. همچنین میتواند بصورت از قبل ساخته شده بر روی برد اصلی نصب باشد. بر روی کنترل کننده BIOS مربوطه وجود دارد. BIOS یک نوع حافظه ROM و یا Flash بوده و شامل نرم افزارهای مورد نیاز برای دستیابی و کنترل دستگاه موجود بر روی گذرگاه اسکازی است .

دستگاه های اسکازی

معمولا” هر یک از دستگاههای موجود بر روی گذرگاه SCSI دارای یک آداپتور از قبل ساخته شده بوده که امکان ارتباط دستگاه با گذرگاه را فراهم می نماید. مثلا” یک هارد اسکازی دارای یک مدار کنترلی کوچک بوده که شامل یک کنترل کننده برای مکانیزم درایو و یک آداپتور برای گذرگاه SCSI است . دستگاههای همراه با یک آداپتور از قبل ساخته شده را Embedede SCSI device می گویند.

هر دستگاه SCSI می بایست دارای یک شناسه (ID) منحصر بفرد باشد. همانگونه که در بخش قبل مشاهده گردید یک گذرگاه SCSI قادر به حمایت از هشت یا شانزده دستگاه با توجه به مشخصات فنی مربوطه است . برای یک گذرگاه هشت دستگاهی ، شناسه دارای محدوده صفر تا هفت خواهد بود. برای یک گذرگاه شانزده دستگاهی، شناسه دارای محدوده صفر تا پانرده خواهد بود.

یکی از شناسه های با اولویت بالا ( شناسه صفر) می بایست توسط کنترل کننده SCSI استفاده گردد. در چنین حالتی تعداد دستگاه ها ی مورد نظر جهت اتصال ، به هفت و یا پانزده عدد تنزل پیدا خواهد کرد.

اغلب دستگاههای SCSI دارای امکانات سخت افزاری لازم در خصوص پیکربندی شناسه دستگاه می باشند. برخی دیگر از دستگاهها امکان پیکربندی شناسه را از طریق نرم افزار فراهم می نمایند. اغلب کارت های اسکازی از نوع Plug&Play ، عملیات اختصاص شناسه به دستگاه را بصورت اتوماتیک انجام می دهند. هر یک از دستگاه های موجود بر روی گذرگاه اسکازی می بایست دارای یک شناسه منحصر بفرد باشند در غیر اینصورت دچار مشکلاتی خواهیم شد.

انواع کانکتورهای اسکازی (SCSI)

شش نوع کانکتور رایج SCSI وجود دارد ( حداقل ) برخی از آنها ممکن است با یک نوع خاص SCSI سازگاری نداشته باشند. کانکنورهای فوق عبارتند از :

1. DB-25
2. 50Pin Fast
3. Centronic
4. 50Pin Min
5. 68Pin Min
6. 68Pin VHDCI

صرفنظر از نوع کانکتور استفاده شده تمام گذرگاه های SCSI می بایست Terminate گردند.